حتماً برایتان پیش آمده که در یک روز، چندین بار عطسه کنید. گاهی ممکن است این عطسه‌ها پشت سر هم باشند و شما را نگران کنند. بسیاری از افراد فکر می‌کنند که عطسه مداوم می‌تواند نشانه یک بیماری جدی باشد، در حالی که برخی دیگر آن را یک واکنش طبیعی بدن می‌دانند. اما واقعاً عطسه زیاد خطرناک است؟ آیا می‌تواند نشان‌دهنده مشکل خاصی در بدن باشد؟ در این مقاله از دکتر درد، به بررسی دلایل عطسه مداوم، عوارض احتمالی آن و اینکه آیا باید نگران آن باشیم یا نه، می‌پردازیم.
ایا عطسه زیاد ضرر دارد؟
عطسه یک مکانیزم دفاعی طبیعی بدن است که به کمک آن، ذرات خارجی مانند گرد و غبار، آلرژن‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌ها از بینی و دستگاه تنفسی خارج می‌شوند. این فرایند معمولاً ناشی از تحریک غشای مخاطی بینی و سینوس‌ها است و با یک واکنش سریع بدن همراه است که هوای موجود در ریه‌ها را با فشار زیاد از طریق بینی و دهان خارج می‌کند.
در بیشتر موارد، عطسه زیاد خطرناک نیست و فقط یک واکنش طبیعی بدن برای دفع عوامل تحریک‌کننده است. اما اگر عطسه‌های شما مداوم، شدید و همراه با سایر علائم مانند تنگی نفس، تب بالا یا ضعف عمومی باشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. در غیر این صورت، با رعایت نکات بهداشتی و شناسایی عوامل محرک، می‌توان از عطسه مکرر جلوگیری کرد.
چرا عطسه زیاد میکنیم؟
در بیشتر موارد، عطسه مکرر بی‌خطر است و فقط یک واکنش طبیعی بدن محسوب می‌شود. اما اگر عطسه بیش از حد ادامه یابد یا با علائم دیگری همراه باشد، ممکن است نشان‌دهنده یک مشکل جدی‌تر باشد.
برخی از عوامل رایج که باعث عطسه می‌شوند:
- آلرژی‌ها (مانند گرده گیاهان، موی حیوانات خانگی و گرد و غبار)
- عفونت‌های ویروسی (مانند سرماخوردگی و آنفولانزا)
- تحریک‌کننده‌های محیطی (مانند دود سیگار، عطرها و مواد شیمیایی)
- تغییرات دمایی ناگهانی
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید (عطسه فوتیک)
عطسه زیاد و آلرژی‌ها
یکی از شایع‌ترین دلایل عطسه زیاد، آلرژی است. افرادی که به گرده گیاهان، موی حیوانات یا گرد و غبار حساسیت دارند، ممکن است به‌طور مکرر عطسه کنند. اگر عطسه شما همراه با آبریزش بینی، خارش چشم یا گرفتگی بینی باشد، احتمالاً به آلرژی مبتلا هستید. در چنین شرایطی، مراجعه به پزشک و استفاده از آنتی‌هیستامین‌ها می‌تواند به کنترل عطسه کمک کند.
عطسه مداوم و عفونت‌های ویروسی
اگر عطسه زیاد شما با تب، گلودرد، بدن‌درد و ضعف عمومی همراه باشد، احتمالاً به یک عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا مبتلا شده‌اید. در این موارد، بدن شما با عطسه کردن تلاش می‌کند ویروس را از سیستم تنفسی خارج کند. این نوع عطسه‌ها معمولاً بعد از چند روز کاهش پیدا می‌کنند.
عطسه‌های پشت سر هم و مشکلات عصبی
در برخی موارد نادر، عطسه بیش از حد می‌تواند به مشکلات عصبی مرتبط باشد. مطالعات نشان داده‌اند که برخی افراد مبتلا به صرع یا مشکلات عصبی نادر ممکن است دچار عطسه‌های مداوم و غیرقابل کنترل شوند. این موارد نیاز به بررسی تخصصی پزشکی دارند.
ضرر عطسه زیاد
اگرچه عطسه کردن به خودی خود خطرناک نیست، اما عطسه‌های مکرر و شدید می‌توانند عوارضی ایجاد کنند:
- فشار زیاد بر رگ‌های خونی: عطسه شدید می‌تواند فشار داخل رگ‌های خونی را افزایش دهد و در موارد نادر منجر به پارگی مویرگ‌های ظریف در چشم یا بینی شود.
- درد قفسه سینه و عضلات: عطسه‌های قوی و مکرر ممکن است باعث درد در عضلات سینه و شکم شوند.
- خطر برای افرادی با مشکلات قلبی: در برخی موارد، عطسه‌های مکرر می‌تواند باعث تغییرات موقتی در فشار خون و ضربان قلب شود که برای افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی ممکن است مشکل‌ساز باشد.
چگونه از عطسه زیاد جلوگیری کنیم؟
اگر عطسه‌های مداوم شما را اذیت می‌کنند، می‌توانید از روش‌های زیر برای کاهش آن استفاده کنید:
شناسایی و اجتناب از عوامل تحریک‌کننده
اگر آلرژی دارید، سعی کنید از گرد و غبار، موی حیوانات و گرده گیاهان دوری کنید.
از ماسک‌های تنفسی در محیط‌های آلوده استفاده کنید.
درمان آلرژی ها
مصرف داروهای آنتی‌هیستامین می‌تواند از بروز عطسه جلوگیری کند.
تقویت سیستم ایمنی بدن
مصرف غذاهای سرشار از ویتامین C (مانند پرتقال، فلفل دلمه‌ای و کیوی) می‌تواند به کاهش شدت عفونت‌های ویروسی کمک کند.
استفاده از مرطوب‌کننده هوا
رطوبت کافی در محیط خانه می‌تواند از خشک شدن بینی و تحریک غشاهای مخاطی جلوگیری کند.
نوشیدن مایعات گرم
نوشیدن چای و دمنوش‌های گیاهی می‌تواند به کاهش تحریک بینی و عطسه کمک کند.
کلام آخر
پس اگر گاهی دچار عطسه‌های زیاد می‌شوید، نگران نباشید! اما اگر این موضوع به یک مشکل مزمن تبدیل شد، بهتر است از پزشک متخصص کمک بگیرید.
