شاید باورش سخت باشد، اما آن برجستگی‌های سفید کوچک روی پوست، یعنی میلیا، چیزی بیش از یک نقص ظاهری ساده هستند. در اعماق پوست، کراتین جمع می‌شود و مثل گنجینه‌ای مخفی منتظر لحظه مناسب است تا خود را نشان دهد. فهمیدن دلیل ایجادشان و راه‌های ملایم و مؤثر برای رفع آن‌ها، می‌تواند نه تنها ظاهر پوست را نرم و یکدست کند، بلکه به شما حس اعتماد به نفس و آرامشی واقعی بدهد.
میلیا چطور از بین میرود؟
جالب است بدانید که میلیا، آن برجستگی‌های سفید و کوچک روی پوست، اغلب بدون درمان هم از بین می‌روند، اما برای بسیاری ظاهر آن‌ها ناخوشایند است و باعث نگرانی زیبایی می‌شود. شاید بهتر است تصور کنید که میلیا مثل جوش نیست و نمی‌توان آن را فشار داد یا ترکاند؛ این کار می‌تواند باعث عفونت، التهاب شدید و حتی اسکار دائمی شود. در این مقاله، روش‌های مؤثر و ایمن برای تخلیه میلیا، همراه با نکات پیشگیری، معرفی می‌شود.
میلیا چیست؟
ملیا، یا به زبان ساده «جوش‌های سفید زیرپوستی»، به دلیل گیر افتادن پروتئینی به نام کراتین زیر پوست ایجاد می‌شوند. وقتی سلول‌های مرده پوست به درستی نمی‌ریزند، این مواد سخت شده و به صورت کیست‌های کوچک ظاهر می‌شوند.
دلایل رایج ایجاد میلیا:
- آسیب پوست بر اثر سوختگی، جوش شدید یا خراش
- آسیب ناشی از آفتاب و اشعه UV
- عوامل ژنتیکی یا بیماری‌های خودایمنی
- استفاده از محصولات سنگین و چرب روی پوست
در کنار این موارد، بیماری های پوستی رایج مثل اگزما و پسوریازیس نیز می‌توانند شرایط پوست را حساس‌تر کنند و احتمال ایجاد میلیا را افزایش دهند.”
تفاوت میلیا با جوش:
- جوش داخل منفذ پوست ایجاد می‌شود و محتوی روغن، سلول مرده و باکتری است.
- میلیا زیر لایه نازکی از پوست قرار می‌گیرد و هیچ منفذی ندارد، بنابراین قابل فشار دادن نیست.
روش‌های تخلیه میلیا
شاید فکر کنید میلیا فقط یک لکه سفید کوچک است، اما وقتی روی پوستتان ظاهر می‌شود، گاهی حسابی آزاردهنده می‌شود. خوشبختانه روش‌های متنوعی برای تخلیه میلیا وجود دارد؛ از مراقبت‌های خانگی ملایم تا روش‌های تخصصی پزشکان که بدون آسیب رساندن به پوست، نتیجه‌ای سریع و ماندگار می‌دهند. با دانستن روش درست، می‌توانید بدون درد و نگرانی، پوستی صاف و شاداب داشته باشید.
۱. لایه‌برداری خانگی (Exfoliation)
برای میلیای کم و تازه، می‌توان از محصولات بدون نسخه استفاده کرد. هدف این محصولات، برداشتن سلول‌های مرده و نرم کردن کراتین است تا میلیا به تدریج حل شود.
محصولات پیشنهادی:
- کرم‌ها و تونرهای حاوی اسید سالیسیلیک
- محصولات حاوی اسید گلیکولیک
- Differin (آداپالن) که برای درمان جوش هم کاربرد دارد
نکته: استفاده مداوم و منظم برای چند هفته تا چند ماه لازم است تا نتیجه پایدار حاصل شود.
هشدار مهم:
هرگز سعی نکنید میلیا را فشار دهید! این کار باعث آسیب پوست، التهاب و احتمالاً ایجاد جای زخم دائمی می‌شود.
۲. استخراج دستی توسط متخصص (Manual Extraction)
برای میلیاهای مقاوم، یا آن‌هایی که در نواحی حساس مثل پلک ظاهر شده‌اند، بهترین و ایمن‌ترین روش مراجعه به متخصص پوست است.
فرایند استخراج دستی:
- متخصص یک شکاف کوچک روی پوست ایجاد می‌کند.
- با انگشتان دست پوشیده از دستکش یا ابزار مخصوص (comedone extractor)، کراتین سخت خارج می‌شود.
نتیجه فوری است و معمولاً درد زیادی ندارد، فقط یک سوزش یا خراش جزئی حس می‌شود.
توجه: پوست پلک بسیار حساس است. هرگز خودتان میلیا را از این ناحیه خارج نکنید و برای این کار از متخصص پوست یا چشم پزشک کمک بگیرید.
۳. رتینوئید موضعی (Topical Retinoids)
پزشکان ممکن است رتینوئید موضعی تجویزی را پیشنهاد کنند.
چرا مؤثر است؟
- لایه‌برداری قوی‌تر از محصولات بدون نسخه انجام می‌دهد.
- کراتین جمع‌شده در میلیا را شل کرده و به سطح پوست می‌آورد.
- استفاده منظم، از ایجاد میلیای جدید نیز جلوگیری می‌کند.
۴. آنتی‌بیوتیک‌ها
در موارد خاص، مثل میلیاهای پلاکی (Milia en plaque) که باعث تجمع میلیا در یک ناحیه می‌شوند، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک خوراکی مانند مینوسیکلین (Minocycline) تجویز کند.
این نوع میلیا ناشی از رشد بیش از حد سلول‌های کراتین‌ساز پوست است و نیاز به درمان تخصصی دارد.
۵. کرت‌برداری یا جراحی کوچک (Curettage)
Electrodesiccation and curettage روشی است که با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و میلیا را با ابزار مخصوص از پوست جدا می‌کند.
نکات مهم:
- معمولاً توسط متخصص پوست انجام می‌شود.
- پس از درمان، محل ممکن است با یک نشانه سفید کوچک (hypopigmentation) باقی بماند.
- برای میلیاهای مقاوم و نواحی کوچک مفید است.
۶. کرایوتراپی (Cryotherapy)
در این روش، نیتروژن مایع برای انجماد میلیا استفاده می‌شود.
- نیتروژن روی پوست اسپری می‌شود یا با سواب مخصوص اعمال می‌گردد.
- معمولاً درمان سریعی است و توسط متخصص انجام می‌شود.
۷. لیزر (Laser Ablation/Resurfacing)
لیزرهای مخصوص، مناطق آسیب‌دیده پوست را با دقت حذف می‌کنند.
مزایا:
- درمان بسیار دقیق و سریع
- معمولاً باعث تغییر رنگ پوست نمی‌شود
- برای میلیاهای مقاوم و پوست حساس مناسب است
۸. پیلینگ شیمیایی (Chemical Peels)
پیلینگ سطحی با مواد شیمیایی، باعث لایه‌برداری پوست و حل شدن میلیا می‌شود.
توجه:
- پیلینگ متوسط و عمیق ممکن است خود باعث ایجاد میلیا شود.
- مواد رایج: اسید گلیکولیک، اسید سالیسیلیک، رتینوئیدها
پیشگیری از میلیا
- پاکسازی منظم: پاکسازی ملایم پوست و استفاده از بخور، منافذ پوست را باز و سالم نگه می‌دارد.
- لایه‌برداری هفتگی: ۲ تا ۳ بار در هفته، با محصولات مناسب و طبق نظر پزشک.
- محافظت از پوست در برابر آفتاب: کرم ضدآفتاب سبک و لباس مناسب، از آسیب UV جلوگیری می‌کند. در واقع، عواقب نزدن ضد آفتاب می‌تواند شامل آسیب‌های طولانی‌مدت پوست، خشکی، تشدید تشکیل میلیا و حتی افزایش احتمال مشکلات جدی‌تر پوستی باشد.
- استفاده از محصولات سبک: پرهیز از کرم‌های سنگین و روغنی روی صورت.
جمع‌بندی
ملیا یک مشکل زیبایی است و معمولاً درمان فوری نیاز ندارد، اما اگر ظاهر آن شما را اذیت می‌کند:
- می‌توانید با محصولات خانگی شروع کنید.
- اگر میلیا مقاوم بود، استخراج دستی توسط متخصص بهترین گزینه است.
- درمان‌های پیشرفته مثل رتینوئیدها، لیزر یا کرایوتراپی برای موارد مقاوم کاربرد دارد.
هرگز خودسرانه میلیا را فشار ندهید؛ خطر عفونت و اسکار دائمی بالاست.
