تغییرات خلق و خو بخشی طبیعی از تجربه انسانی است؛ اما زمانی که این تغییرات شدت می‌یابند و بر زندگی روزمره تأثیر می‌گذارند، ممکن است نشان‌دهنده وجود یک اختلال روانی باشند. یکی از این اختلالات، بیماری دو قطبی است که با نوسانات شدید خلق و خو بین فازهای شیدایی (افسایش خلق) و افسردگی شناخته می‌شود. تشخیص به‌موقع این بیماری می‌تواند به مدیریت بهتر آن کمک کند. در این مقاله از دکتر درد، به بررسی علائم و نشانه‌های بیماری دو قطبی و مراحل تشخیص آن می‌پردازیم.
از کجا بفهمم دوقطبی ام؟
بیماری دو قطبی، که به آن اختلال افسردگی-شیدایی نیز گفته می‌شود، یک اختلال روانی است که با تغییرات غیرمعمول در خلق و خو، انرژی، سطح فعالیت و توانایی انجام وظایف روزانه مشخص می‌شود. این تغییرات خلق و خو شامل دوره‌های شیدایی (افزایش انرژی و خلق بالا) و افسردگی (احساس غمگینی و از دست دادن علاقه به فعالیت‌ها) هستند.
علائم بیماری دو قطبی:
دوره‌های شیدایی (Mania)
در این دوره‌ها، فرد ممکن است علائم زیر را تجربه کند:
- افزایش انرژی و فعالیت: احساس انرژی زیاد و تمایل به انجام فعالیت‌های متعدد.
- خلق بالا: احساس خوشحالی یا تحریک‌پذیری غیرمعمول.
- افزایش اعتماد به نفس: احساس بزرگ‌منشی یا توانایی‌های فوق‌العاده.
- کاهش نیاز به خواب: نیاز به خواب کمتر از حد معمول.
- حرف زدن سریع و پریدن از موضوعی به موضوع دیگر: گفتار سریع و تغییر مداوم موضوعات.
- تصمیم‌گیری پرخطر: انجام کارهایی بدون فکر کردن به عواقب آن‌ها، مانند خریدهای غیرضروری یا رفتارهای جنسی پرخطر.
دوره‌های افسردگی (Depression)
در این دوره‌ها، علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- احساس غمگینی یا خالی بودن: احساس ناراحتی یا بی‌احساسی.
- از دست دادن علاقه به فعالیت‌ها: عدم تمایل به انجام کارهایی که قبلاً لذت‌بخش بودند.
- تغییرات در اشتها و وزن: افزایش یا کاهش وزن غیرمستقیم.
- اختلال در خواب: مشکل در خوابیدن یا خوابیدن بیش از حد.
- خستگی یا کمبود انرژی: احساس خستگی مداوم یا کمبود انرژی.
- افکار مرگ یا خودکشی: افکار درباره مرگ یا آسیب رساندن به خود.
چگونه متوجه شوم که بیماری دو قطبی دارم؟
اگر شما یا کسی که می‌شناسید علائم فوق را تجربه می‌کند، مهم است که به دنبال کمک حرفه‌ای باشید. مراحل زیر می‌توانند به شناسایی و مدیریت بیماری دو قطبی کمک کنند:
- مشاوره با متخصص سلامت روان: ملاقات با روان‌شناس یا روان‌پزشک برای بحث درباره علائم و تاریخچه پزشکی.
- ارزیابی بالینی: انجام مصاحبه‌های بالینی و تکمیل پرسشنامه‌های مربوط به خلق و خو و رفتار.
- نظارت بر الگوهای خلق و خو: ثبت تغییرات خلق و خو، خواب، اشتها و فعالیت‌ها برای کمک به تشخیص دقیق.
- بررسی شرایط پزشکی دیگر: اطمینان از اینکه علائم به دلیل شرایط پزشکی یا مصرف داروهای خاص نیستند.
جمع بندی
بیماری دو قطبی یک اختلال پیچیده است که می‌تواند تأثیرات عمیقی بر زندگی فردی و اجتماعی داشته باشد. آگاهی از علائم و نشانه‌های این بیماری و مراجعه به متخصصان سلامت روان برای تشخیص و درمان مناسب، گامی اساسی در مدیریت و بهبود کیفیت زندگی است. اگر شما یا کسی که می‌شناسید علائم بیماری دو قطبی را تجربه می‌کند، مهم است که به دنبال کمک حرفه‌ای باشید تا حمایت و درمان‌های لازم ارائه شود.
