هیچ دردی بی‌دلیل نیست. وقتی زیر قفسه سینه، در سمت راست احساس درد می‌کنید، به‌خصوص اگر این درد با نفس کشیدن شدت پیدا کند، احتمالاً ذهن‌تان سراغ قلب یا ریه می‌رود. اما آیا همیشه ماجرا این‌قدر جدی است؟ نه لزوماً. گاهی یک گرفتگی ساده عضلانی یا حتی مشکلات گوارشی می‌تواند عامل این درد باشد. در این مقاله از دکتر درد با نگاهی دقیق، علمی و البته صمیمی به بررسی درد قفسه سینه سمت راست و به‌ویژه درد هنگام نفس کشیدن در سمت راست می‌پردازیم تا به زبان ساده و کاربردی، خیال شما را آسوده‌تر کنیم و راه‌های بررسی و درمان را بشناسید.
علت درد زیر قفسه سینه سمت راست هنگام نفس کشیدن
درد سمت راست قفسه سینه هنگام نفس کشیدن دلایل گوناگونی دارد که از ریه‌ها گرفته تا عضلات و حتی کیسه صفرا را دربر می‌گیرد.
در ادامه به مهم‌ترین این دلایل اشاره می‌کنیم:
مشکلات ریوی (شایع‌ترین علت‌ها)
مشکلات ریوی معمولاً اولین گزینه‌ای هستند که هنگام تجربه درد زیر قفسه سینه سمت راست هنگام نفس کشیدن باید بررسی شوند. از التهاب پرده ریه گرفته تا عفونت و آمبولی، همگی می‌توانند نفس کشیدن را سخت و دردناک کنند. شناخت این عوامل می‌تواند جانتان را نجات دهد.
آمبولی ریه (Pulmonary Embolism)
وقتی لخته خونی از بخش دیگری از بدن وارد ریه می‌شود و در رگ‌های ریه گیر می‌کند، درد شدیدی ایجاد می‌شود که با هر نفس عمیق تشدید می‌شود. همچنین ممکن است تنگی نفس و تپش قلب هم داشته باشید.
بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
در این بیماری مزمن تنفسی، راه‌های هوایی آسیب دیده‌اند. احساس تنگی قفسه سینه، سرفه، و دشواری در نفس کشیدن از علائم آن است.
ذات‌الریه (Pneumonia)
عفونت در ریه می‌تواند باعث درد هنگام نفس کشیدن، تب، لرز و سرفه با خلط شود.
پلوریت (Pleurisy)
التهاب پرده اطراف ریه‌ها که درد شدیدی ایجاد می‌کند، به‌خصوص هنگام سرفه یا نفس عمیق. گاهی درد به شانه هم می‌زند.
پنوموتوراکس (Pneumothorax)
در صورت ورود هوا بین لایه‌های ریه، بخشی از ریه ممکن است جمع شود. درد ناگهانی، تیز و تنفسی از علائم آن است.
فشار خون ریوی (Pulmonary Hypertension)
افزایش فشار در رگ‌های خونی ریه، فشار بیشتری به قلب وارد می‌کند و منجر به درد و تنگی نفس می‌شود.
علل دیگر
درد سمت راست قفسه سینه هنگام نفس کشیدن همیشه به ریه محدود نمی‌شود؛ گاهی عوامل دیگری در بدن، مانند مشکلات عضلانی، گوارشی یا عصبی پشت این علامت هستند. این دردها ممکن است کمتر خطرناک باشند، اما همچنان نیاز به بررسی دقیق و توجه پزشکی دارند.
آسم
تنگی مجاری تنفسی با سرفه، خس‌خس سینه و درد قفسه سینه همراه است.
سرطان ریه
در مراحل پیشرفته ممکن است با سرفه، خنده یا نفس عمیق درد شدیدتری حس شود.
شکستگی دنده
اگر اخیراً ضربه‌ای به قفسه سینه وارد شده، شکستگی دنده می‌تواند منبع درد هنگام نفس کشیدن در سمت راست باشد.
کشیدگی عضلانی
فعالیت زیاد یا ضربه می‌تواند باعث کشیدگی عضلات قفسه سینه شود؛ درد با حرکت یا لمس بیشتر می‌شود.
زونا
بیماری ویروسی که با درد، خارش و تاول روی یک سمت بدن ظاهر می‌شود؛ اغلب افراد بالای ۵۰ سال را درگیر می‌کند.
سنگ کیسه صفرا
ممکن است باعث درد شدید زیر دنده‌ها در سمت راست شود، به‌ویژه پس از غذا خوردن. گاهی این درد به قفسه سینه می‌زند و با نفس کشیدن شدت می‌گیرد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر درد شما شدید، مداوم، همراه با علائمی مثل تنگی نفس، سرگیجه، یا تعریق سرد است، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. بعضی از شرایط مانند آمبولی ریه یا پنوموتوراکس نیاز به رسیدگی فوری دارند.
آیا می‌توان درد سمت راست قفسه سینه را در خانه درمان کرد؟
بستگی به علت دارد. مثلاً برای کشیدگی عضلانی می‌توان از کمپرس گرم استفاده کرد یا داروی ضد التهاب مصرف کرد. اما اگر علت درد شما یکی از موارد ریوی یا داخلی باشد، درمان خانگی به‌هیچ‌وجه کافی نیست و باید به پزشک مراجعه کرد.
چگونه می‌توان از بروز این نوع درد پیشگیری کرد؟
برخی علت‌ها قابل پیشگیری نیستند، اما با رعایت موارد زیر می‌توان احتمال بروزشان را کاهش داد:
- ترک دخانیات
- فعالیت بدنی منظم برای جلوگیری از لخته خون
- درمان به‌موقع عفونت‌های تنفسی
- پرهیز از عوامل آلرژی‌زا (برای بیماران آسمی)
- دریافت واکسن زونا یا آبله مرغان در سنین بالاتر
سخن آخر
بدن ما همیشه با زبان مخصوص خودش با ما حرف می‌زند، و درد یکی از واضح‌ترین پیام‌های آن است. اگر دچار درد زیر قفسه سینه سمت راست هنگام نفس کشیدن شدید، بهتر است این علامت را جدی بگیرید. گرچه همیشه دلیل این درد یک مشکل خطرناک نیست، اما برخی از آن‌ها می‌توانند نیاز به درمان فوری داشته باشند. آگاهی و پیگیری به‌موقع، کلید آرامش و سلامت شماست. پس اگر نشانه‌ها ادامه‌دار شدند یا با علائم نگران‌کننده دیگری همراه شدند، از مشاوره با پزشک و بررسی تخصصی غافل نشوید.
