یکی از دل‌نشین‌ترین تجربه‌های دوران بارداری، احساس حرکات جنین در شکم است. این ضربه‌های کوچک، گاهی آرام و گاهی پرانرژی، پیام‌آور سلامت نوزاد درون رحم‌اند. اما چه میشود وقتی یک روز، حرکات کمتر می‌شوند یا حتی ساکت می‌مانند؟ آیا باید نگران باشیم یا این کاهش طبیعی است؟ در این مقاله از دکتر درد، پاسخ این پرسش را از زبان منابع علمی جهانی برایتان آورده‌ایم.
چرا گاهی حرکت جنین کم میشود؟
بر اساس راهنمای کالج متخصصان زنان و زایمان آمریکا (ACOG) و مؤسسه NHS انگلستان، کاهش حرکت جنین در برخی روزها می‌تواند طبیعی باشد، به‌ویژه در سه‌ماهه دوم که جنین هنوز کوچک است و حرکاتش همیشه حس نمی‌شوند.
علل کاهش حرکات جنین
حرکات جنین، نشانه ای دلگرم کننده از سلامت جنین است. اما گاهی این تکان های شیرین کمتر می‌شوند و مادر را نگران می‌کنند. آیا این کاهش طبیعی است یا باید به پزشک مراجعه کرد؟ در ادامه، دلایل علمی این اتفاق را بررسی می کنیم:
- تغییرات وضعیت بدن مادر
اگر مادر در حال فعالیت باشد یا خسته باشد، ممکن است متوجه حرکات نشود. به‌ویژه زمانی که ایستاده یا در حال راه رفتن است، حرکات کمتر حس می‌شوند.
- خوابیدن جنین
جنین هم چرخه‌های خواب دارد. طبق تحقیقات، خواب جنین ممکن است ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول بکشد و در این زمان‌ها حرکت خاصی نداشته باشد. حتی گاهی تا ۹۰ دقیقه نیز ممکن است در خواب عمیق باشد.
- کاهش قند خون مادر
اگر مادر برای مدتی غذا یا نوشیدنی نخورده باشد، ممکن است انرژی جنین نیز کاهش یابد و کمتر حرکت کند.
- وضعیت قرارگیری جفت
در مواردی که جفت در جلوی رحم (anterior placenta) قرار دارد، حرکات جنین کمتر حس می‌شوند. این کاملاً طبیعی است و جای نگرانی ندارد، به‌ویژه در اوایل بارداری.
چه زمانی باید نگران شد؟
اگر در سه‌ماهه سوم بارداری (پس از هفته ۲۸)، حرکت جنین به‌طور قابل‌توجهی کمتر شود یا کاملاً متوقف شود، لازم است بررسی شود.
طبق توصیه سازمان‌های معتبر مانند ACOG:
- اگر در طی دو ساعت، کمتر از ۱۰ حرکت حس کردید، به پزشک یا مامای خود اطلاع دهید.
- کاهش حرکات جنین می‌تواند نشانه‌ای از مشکلاتی مثل کاهش اکسیژن‌رسانی، مشکل در جفت یا بند ناف باشد که نیاز به بررسی دارد.
چگونه حرکات جنین را پیگیری کنیم؟
راه ساده و مؤثر این است که روزانه در یک ساعت خاص، معمولاً پس از وعده غذایی، دراز بکشید و حرکات را بشمارید. اگر در طول دو ساعت، ۱۰ حرکت یا بیشتر احساس کردید، وضعیت معمولاً طبیعی است.
نکات مهم
کم شدن حرکات جنین همیشه نشانه خطر نیست، به‌ویژه اگر کمتر از هفته ۲۸ بارداری باشید یا عواملی مثل خواب جنین یا فعالیت‌های روزمره در میان باشد. اما اگر بارداری وارد سه‌ماهه سوم شده و حرکات به‌طور چشم‌گیری کاهش یافته‌اند، بهتر است بدون تأخیر با پزشک تماس بگیرید.
- نوشیدن آب سرد یا خوردن خوراکی شیرین قبل از شمارش حرکات می تواند جنین را فعال‌تر کند.
- سعی کنید آرامش داشته باشید؛ استرس زیاد می تواند شما را از حس کردن دقیق حرکات باز دارد.
